توانمندسازی یکی از اجزای لازم برای رسیدن به توسعه پایدار به حساب می آید، به گونه ای که توسعه پایدار بدون توانمندی اقشار ضعیف جامعه امکان ناپذیر توصیف می شود. با وجود اینکه مشکل فقر جهانی ست، اما بروز بیشتر آن در روستاها بزرگترین مشکل نواحی روستایی را بوجود آورده است. از این رو، در فرآیند توسعه روسـتایی، فقرزدایـی، تأمین نیازهاي اساسی و توانمندسازي فقرا و ساکنان روستاها جایگاه اساسی دارد و حتی توسعه روستایی به عنوان راهبردی مهم براي فقرزدایی و توانمندی در این نواحی تعریف می گردد و ضرورت فقر زدایی از طریق برنامه ریزی توسعه روستایی مورد تاکید قرار می گیرد.
با توجه به اینکه جامعـه روسـتایی ایـران در حال حاضر به میزان فراوان با معضل بیکاري مواجه است ، توانمندسـازي مناطق محروم و روسـتاها نخستین گزینه و راه حـلی سودمند براي خروج از بیکاري و فقر است و می توان گفت این توانمندسازی در نهایت در افزایش درآمد و توسعه سکونتگاه‌های روستایی مؤثر است. لیکن با این وجود به دلایل مختلفی اهمیت و جایگاه توانمندسازی روستایی موردتوجه قرار نگرفته است و حتی در مورد روستاهای مرزی كه هر كدام به عنوان يك كانون اقتصادي، اجتماعي، امنیتی و فرهنگي نقش فعالی در نقاط مرزي كشور ايفا مي كردند، نقش امروزشان در این جایگاه تا حدود زیادی کم‌رنگ شده است.
در یک رویکرد کلـی نگـر، توانمندسازي عبارتست از قدرت بخشیدن به افراد، بدین معنی که به آنان کمک شود تا حس اعتماد به نفس را در خود تقویت و بر ناتوانی ها، کمبودها یا درماندگی هاي خود غلبه نمایند. بـر ایـن اساس توانمندسازي چیزي نیست که اعطا شود، بلکه فرآیندی است که این افراد را قـادر مـی سـازد کـه خودباوری و اعتماد به نفس کسب کنند و با احساس قـدرت بیشتر، بـراي چیـره شـدن بـر محدودیتهاي موجود اقـدام نماینـد.
عوامل مطرح در بررسی موانع توانمند سازی مناطق محروم روستایی عبارتند از:
_پایین بودن سطح درآمد خانواده
_پایین بودن سطح دانش و مهارت هاي عمومی خانواده
_پایین بودن سطح بهره روي مشاغل و تولیدات روستاییان
_افزایش مشکلات زیست محیطی در روستا
_انجام امور به صورت سنتی و عدم پذیرش فناوريهاي جدید
_مهاجرت هاي رو به افزایش به شهر
_مشکلات جسمی و روحی سرپرست خانوار
_معضلات اجتماعی خانواده
_عدم مشارکت مناسب روستائیان و اعضای خانواده با یکدیگر در حل مشکلات
_عدم هماهنگی صحیح سازمان های حمایتی
_عدم بکارگیری حداکثری از ظرفیت سازمان های مردم نهاد و خیرین و...
به هر حال با وجود آنکه مسئله توانمندسازي سابقه اي چند ده ساله دارد، بیش از دو دهـه اسـت که اندیشمندان حوزه منابع انسانی تمرکز ویژه اي بر ایـن موضـوع داشـته اند و الگوهـا ومدل هاي آن را مورد مطالعه و تحقیق قرار داده اند و بر این باورند که توانمندسازي خانوارهاي نیازمند روستایی، مستلزم تعاملات مناسـب میـان سـازمان هـاي حمـایتی، سازمان هاي مردم نهاد، برنامه ریزان و خیرین جامعه می باشد.
ارسال شده 8 ماه پیش
نظرات