دستیابی به آرامش روحی و روانی با نیکوکاری

اگر فردی نیکوکار و بخشنده باشید بدون شک آرامش بیشتری در زندگی تان خواهید داشت.

«انسان موجودی است اجتماعی» این جمله تکراری که همه آن را شنیده و احتمالا بارها هم نقلش کرده ایم شاید یکی از شاه کلیدهای مهم در رسیدن به آرامش باشد. آرامش که در حمایت شدن و حمایت کردن، درزندگی جمعی ما معنا پیدا می کند. هنگامی که ما مورد حمایت سایرین قرار می گیریم آرامش و رضایت وجودمان را پر می کند اما جالب است بدانید که حمایت و کمک به دیگران هم می تواند باعث ایجاد حس آرامش در ما شود.

دستيابي به آرامش واقعي يكي از خواسته هاي هميشگي بشر بوده است و دراين راستا انسان در طول تاريخ تلاشها و رنج هاي بسياري را به جان دل پذيرفته است. بي شك بخش وسيعي از تلاشهاي علمي بشر و كشف رازهاي ناگشوده جهان طبيعت به منظور دسترسي به امكاناتي بوده است كه آرامش و آسايش را براي انسان به ارمغان آورد از سوي ديگر مطالعات آكادميك و تحقيقات روانشناسي پيرامون آرامش و اضطراب و عوامل و موانع هريك بخش قابل توجهي از پژوهش هاي علوم انساني را به خود اختصاص داده است.

 چرا باید به دیگران کمک کنیم؟

زمانی که ما به دیگران کمک کنیم حتی اگر این کمک در حد کمی وقت گذاشتن و نشستن پای درددل یک نفر دیگر باشد، به طور ناخودآگاه خود را در برابر احساس تنهایی و انزوا بیمه کرده ایم و حس مفیدبودن خواهیم داشت. همچنین این کمک باعث می شود احساس همبستگی و ارتباط ما با دیگران بیش از پیش تقویت شود، همه اینها به آرامش درونی ما کمک خواهدکرد. جالب است بدانید تعامل با دیگران و کمک به سایرین حتی می تواند باعث افزایش طول عمر شود و در حفظ سلامت افراد تاثیر بسزایی دارد.

اگر شما جزو افرادی هستید که گمان می کنید اصلا لزومی ندارد خود را به دردسر بیندازید و درگیر مشکلات سایرین شوید و خودتان به اندازه کافی گرفتاری دارید که زمانی برای کمک به دیگران برایتان باقی نمی ماند، بد نیست بدانید تحقیقات علمی نشان می دهد افرادی که در کمک به دیگران مشارکت می کنند، از حمایت اجتماعی بیشتری برخوردار می شوند، و حمایت اجتماعی بیشتر به معنای آرامش بیشتر است.

بنابراین هنگام کمک به دیگران خودتان هم سود می برید. کمک به افراد ناامید که امیدی به حل مشکلاتشان ندارند، بسیار دلگرم کننده است و باعث می شود حس بدبینی، پرخاشگری و افکار و اعمال ستیزه جویانه حتی در فرد کمک کننده نیز کاهش پیدا کند.

افرادی که مدام فکر می کنند که بی خانمان ها بی لیاقت هستند، یا فلان فرد که مشکلی پیدا کرده انسان مفیدی نیست و باید از او دوری کرد، درواقع درون خود خشم و بدبینی را بیش از پیش پرورش می دهند که مانع آرامش فرد است در حالی که اگر به جای انتقاد و قضاوت کردن، به کمک سایرین برویم درواقع مهربانی و صمیمیت را جایگزین بدگمانی و خشم کرده ایم و با درک آنها موفق خواهیم شد افراد دیگری را بشناسیم، کسانی که مانند ما پر از بیم و امید و ترس و نیاز هستند اما به هر دلیلی گرفتار مشکلی شده اند.

آرامش روحی و روانی از نظر قرآن کریم

در قرآن کریم موارد بسیاری برای رسیدن به آرامش روحی و روانی ذکر گردیده است که یکی از راههای رسیدن به آرامش روحی و روانی از نظر قرآن کریم محبّت، نيكوكاري واحسان به ديگران بیان شده است :

انسان تشنه محبت ونيكي مي باشد. واگر از محبت ونيكي واحسانِ كسي بهره مند شد، احساس آرامش وامنيت وجئد اورا مي گيرد.
خداوند براي اينكه همه ما به داشتن اين روحيه،روحية محبت كردن به ديگران تشويق كند،پاداش كساني كه (اهل محبت وكمك واحسان به ديگران هستند واسباب امنيت وآرامش ديگران را فراهم مي كنند) را،رساندن آنها به مقام امنيت وآرامش در دنيا وآخرت بيان مي كند.
«بلي من اسلم وجهه لله وهو محسن فله اجره عند ربه ولا خوف عليهم ولاهم يحزنون»
آري، كسي كه روي خود را تسليم خود كند ونيكوكار باشدپاداش او نزد پروردگارش ثابت است، نه ترسي بر آنهاست ونه غمگين مي شوند.
پس مي توان از اين آيه اين برداشت را كردكه افراد نيكوكار وخدمت رسانِ به مردم، كه موجبات آرامش ديگران را فراهم مي كنند خداوند هم در مقابل آرامش وامنيتِ دنيا وآخرت آنها را فراهم مي كند.
نيكي به ديگران وشاد كردن دل ديگران، يك خوشحالي شادابيِ روحي را نصيب انسان مي كند ويك آرامش رواني را به انسان مي دهد كه قابل وصف نيست. منظور از احسان هم فقط، نيكي به ديگران نيست بلكه به تعبير الميزان " مراد به احسان عمل صالح است. " بنابراين به تعبير قرآن راه رسيدن به آرامش وامنيت در دنيا وآخرت مشروط به دو شرط است 1- تسليم خدابودن 2- عمل نيك انجام دادن. (آن هم به صورت مستمر وسيره عملي وروش دائمي داشتن.
امنيت وآرامش مطلق در دنيا وآخرت را از (ولاخوف عليهم ولاهم يحزنون) مي فهميم چون به صورت مطلق آمده است ومقيد به قيدي نشده است. و به افرادي كه اهل احسان هستند مژده آرامش و امنيت هميشگي وجاويدان را مي دهد و به آنها مي فهماند كه " روزنه اطمينان بر آنها بسته نمي شود و آثار اميد بخشي اسلام و احسان وآرامش حاصل از آن ورهايي از انگيزه هاي خوف وحزن دائم ة همان گشوده شدن درِ بهشت بر روي مسلم ومحسن مي باشد.
با ديگران احساس برادري كردن از سفارشات قرآن كريم است. «انماالمومنون اخوه»
هميشه در تنهايي به انسان احساس ترس واضطراب دست مي دهد. ولي وقتي با گروه باشد حسّ آرامش براي اوايجاد مي شود. پس براي اينكه با گروه باشد لازم است اين گروه را حفظ كند وبراي حفظ گروه، محبت واحسان به آنها لازم است.
همكاري با ديگران وكمك مالي ومعنوي به آنها در قالب انفاق وصدقه ة هديه وايثار وگذشت وعفو وبخشش و... مي تواند انسان را در ميان گروه دوست داشتني كند.
پيامبر (ص) در حديت قدسي از محبت وتعاون ميان مردم به صورت عامل جلب محبت خداودست يابي به آرامش واطمينان وامنيت ياد مي كند. آنجا كه مي فرمايد: «قال الله تعالي: حقت محبتي للمتحابين فيّ وحقت محبتي للمتزاورين فيّ، وحقت محبتي للمتجالسين فيّ، الذين يعمرون مساجدي بذكري، ويعلمون الناس الخير، ويدعونهم الي طاعتي اولئك اوليائي الذين اظلهم في ظل عرشي واسكنهم في جواري وآمنهم من عذابي وادخلهم الجنه قبل الناس بخمسمأته عام يتنعمون فيها وهم فيهاخالدون» پيامبر بعد از ذكر اين حديث فرمودند: (الا ان اولياء الله لاخوف عليهم ولاهم يحزنون)

کمک فقط مادی نیست

برای کمک به دیگران راه های بسیاری وجود دارد؛ مراکز خیریه، انجمن های حمایت از کودکان کار و خیابان، مراکزی که به افراد بی بضاعت خدمات یا آموزش می دهند، مراکز نگهداری از معلولان، خانه سالمندان و… مراکزی هستند که به طور حتم از حمایت و کمک ما و شما استقبال می کنند، حال این کمک مادی باشد یا معنوی. به طور مثال اگر یک معلم هستید می توانید در هفته چند ساعت را برای آموزش به کودکان کار و خیابان اختصاص دهید، اگر پزشک هستید زمانی را برای ویزیت ینازمندان اختصاص دهید، اگر خیاط هستید زمانی را برای آموزش خیاطی به زنان سرپرست خانوار درنظر بگیرید، اگر تخصص خاصی ندارید ساعاتی را برای فعالیت در یک خانه سالمندان اختصاص دهید، خلاصه اینکه راه های کمک به دیگران و رسیدن به آرامش بسیار زیاد است، فقط کافی است بخواهیم.

 راه هایی برای تبدیل شدن به یک نیکوکار

آلن لاکس، نویسنده کتاب تاثیر التیام بخش خدمت در راه خداوند، که خودش از نیکوکاران باسابقه است برای داوطلبان خدمات نیکوکاری پیشنهادهایی دارد که می تواند کمک رسانی آنها را مفیدتر و فواید روانی و آرامش را نصیب این داوطلبان کند

1- در هفته حداقل 2 ساعت از وقت خود را برای کمک به افراد نیازمند اختصاص دهید.

2- سعی کنید بیشتر به افراد غریبه کمک کنید چون در این گونه ارتباط ها، طرفین بدون هیچ گونه احساس خجالت نیازها و ناتوانی هایی خود را مطرح می کنند.

3- موارد کمک به دیگران را در زمینه تخصص خود انتخاب کنید تا بتوانید بهتر از عهده انجامشان لذت ببرید.

4- در موسسه هایی که با تدوین برنامه و به صورت گروهی و اشتراکی برای نیازمندان خدمات نیکوکارانه انجام می دهند، مشارکت کنید.

5- در جایی شروع به کار کنید که بتوانید از مهارت هایشان بهتر سود ببرید یا برای کمک رسانی به شما آموزش لازم داده شود.

6- سعی کنید هرلحظه آماده کمک باشید و این کمک باید با تمام توان احساسی و جسمی انجام شود.

7- هر نوع سود شخصی را در کمک به دیگران فراموش کنید. باید خود را با فردی که به او کمک می کنید، کاملا نزدیک احساس کنید به گونه ای که از این کمک احساس رضایت و شادی کنید.

منابع:

هفته نامه زندگی مثبت / به آرامش رسیدن با نیکوکاری