حمایت و توانمندسازی؛ ستون اصلی زندگی زنان سرپرست خانوار و کودکان یتیم

زنان سرپرست خانوار یکی از گروه‌های اجتماعی‌اند که بیشترین فشار اقتصادی و روانی را تجربه می‌کنند. در یک پژوهش انجام‌شده در ایران گزارش شد که بسیاری از این زنان با اضطراب، فشار نقش‌ها و محدودیت‌های شغلی مواجه‌اند (Ghafari et al., 2020). چنین چالش‌هایی نه‌تنها بر سلامت خود زنان اثر می‌گذارد، بلکه وضعیت کودکان آن‌ها را نیز از نظر تغذیه، تحصیل و سلامت روانی تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در کنار این موضوع، وضعیت کودکان یتیم یا کودکانی که والدین توان مراقبت از آن‌ها را ندارند نیز نگران‌کننده است. گزارش یونیسف نشان می‌دهد بیش از دو میلیون کودک در سراسر جهان در مراکز مراقبتی زندگی می‌کنند؛ در حالی‌که بسیاری از آن‌ها به دلیل فقر یا مشکلات خانوادگی، نه به دلیل یتیمی مطلق، از خانواده جدا شده‌اند (UNICEF, 2023). این کودکان بیشتر در معرض افت تحصیلی و آسیب‌های عاطفی قرار می‌گیرند.

تحقیقات تأکید می‌کنند که حمایت‌های هدفمند — مانند آموزش‌های شغلی برای مادران، حمایت روانی، و ایجاد فرصت‌های آموزشی برای کودکان — می‌تواند چرخه آسیب را متوقف کند. حتی مطالعه‌ای بین‌المللی نشان می‌دهد کودکانی که تحت برنامه‌های حمایت اجتماعی قرار می‌گیرند عملکرد تحصیلی و روانی بهتری دارند (Smith & Thomson, 2021).